SBTi (Science Based Targets initiative), yani Bilimsel Tabanlı Hedefler girişimi; CDP, UN Global Compact, WRI ve WWF arasında yapılan iş birliği sonucunda kurulmuştur.
2015 yılında kurulan SBTi, firmaların Paris Anlaşması ile uyumlu bir şekilde sera gazı (GHG) emisyonlarını azaltmalarına yardımcı olmaktadır.
Paris Anlaşması sonucunda ortaya konan küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlandırma hedefi ile küresel dönüşümün önemi ortaya konmuştur.
Benzer şekilde, Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC) tarafından hazırlanan raporda, iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerinden korunmak için küresel ısınmanın sanayi öncesi döneme göre 1,5°C’yi aşmaması gerektiği vurgulanmıştır.
Küresel ısınmanın artmasını engellemek için dünya çapında sera gazı emisyonlarının 2030’a kadar yarıya indirilmesi ve 2050’de sıfırlanması gerekmektedir.
Sürdürülebilirlik alanındaki küresel dönüşümde SBTi nasıl bir rol alıyor daha yakından inceleyelim.
SBTi Neler Yapıyor?
SBTi, firmaları faaliyetlerini sera gazı emisyonlarının azaltılması hedeflerine uyumlu bir şekilde geliştirmeleri için teşvik etmekte ve desteklemektedir. Firmalar bu sayede, sebep oldukları emisyonları azaltarak küresel dönüşüme katılmaktadırlar.
Bilimsel Tabanlı Hedefler girişimi, iklim değişikliğinin yıkıcı etkilerini önlemek amacıyla firmalara ve finansal kurumlara sera gazı emisyonlarını azaltma hedefi belirleme alanında yardımcı olmaktadır. SBTi, İklim bilimini temel alan bir yaklaşım geliştirmektedir.
Özetlemek gerekirse, Bilimsel Tabanlı Hedefler girişimi:
- İklim bilimini temel alan emisyon azaltım ve net sıfır hedeflerini belirleme ve teşvik etme,
- Bilimi temel alan bir yaklaşımla emisyon azaltma hedefi benimseyen firmalara teknik destek,
- Emisyon azaltım hedeflerini alanında uzman kadro ile bağımsız değerlendirme ve doğrulama sunmaktadır.
SBTi, geliştirdiği Bilimsel Tabanlı Hedefler (SBT) ve Net-Zero Standardı ile kurumsal dönüşüme liderlik etmektedir.
SBTi ve Bilimsel Tabanlı Hedefler (SBT)
SBTi, geliştirdiği Bilimsel Tabanlı Hedefler (SBT) ile özel sektörün küresel ısınma mücadelesine katılmasını desteklemektedir. İklim bilimini temel alan bir yaklaşımla kısa ve uzun vadede belirlenen bilimsel hedefler, dünyanın geleceğini korumak için atılan önemli bir adım.
Sera gazı emisyonlarının iklim değişikliği üzerindeki etkisini belirlemek, şeffaflığı artırmak ve emisyon azaltma hedeflerini hayata emisyon kaynakları açısından kategori ihtiyacını ortaya çıkarmıştır.
GHG Protocol tarafından geliştirilen Kapsam 1, 2 ve 3 (Scope 1, 2, ve 3) kategorileri, kurumsal emisyon kaynakları açısından küresel bir standart ortaya koymuştur.
- Doğrudan Emisyonlar (Kapsam 1):
Kuruluşun veya firmanın sahip olduğu ve kontrol ettiği kaynaklardan ortaya çıkan doğrudan emisyonları ifade eder.
- Enerji Dolaylı Emisyonlar (Kapsam 2):
Kuruluşun veya firmanın kullanmak amacıyla tedarik ettiği elektrik, ısı ve buharın üretilmesi sonucunda meydana gelen enerji dolaylı emisyonları ifade eder.
- Diğer Dolaylı Emisyonlar (Kapsam 3):
Kuruluş veya firma tarafından değer zincirini kapsamında yürütülen faaliyetlerden kaynaklanan emisyonları ifade eder. Bu emisyonlar Kapsam 2 kategorisine girmeyen diğer tüm dolaylı emisyonları ifade eder.
Bilimsel Tabanlı Hedef (SBT) Nasıl Belirlenir?
Bilimsel Tabanlı Hedef (SBT) belirleme süreci 5 aşamadan oluşur:
- Başvuru: Taahhüt mektubunun oluşturulmasıyla emisyonların azaltılması hedefine bağlılığın gösterilmesi.
- Hedef Belirleme: SBTi kriterlerine uygun bir şekilde bilim odaklı emisyon azaltım hedeflerinin belirlenmesi.
- Doğrulama: Emisyon azaltım hedeflerinin SBTi tarafından değerlendirilmesi ve doğrulanması.
- Duyuru: Emisyon azaltım hedeflerinin paydaşlara duyurularak iletişiminin sağlanması.
- Takip: Şeffaf bir şekilde açıklanan kurumsal emisyonların düzenli bir şekilde takip edilmesi.
Ayrıca, SBTi, bir hedefin SBT olarak değerlendirilebilmesi için gerekli olan şartları belirlemiştir. Buna göre bir hedefin:
- Temmuz 2022 tarihinden itibaren Kapsam 1 ve 2 emisyonları için geçerli olmak üzere küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlama hedefine uygunluk,
- Kapsam 3 için ise 2°C’nin çok altı hedefine uygunluk,
- Kapsam 1 ve 2 emisyonlarını içermesi,
- Toplam emisyonlar arasındaki oranı %40 veya daha fazla ise Kapsam 3 emisyonlarını da içermesi gerekmektedir.
Semtrio, Bilimsel Tabanlı Hedefler (SBT) belirlemenize ve kurumsal sürdürülebilirlik hedeflerinizi gerçekleştirmenize yardımcı olmaktadır.
SBTi ve Net-Zero Standardı
SBTi, firmalar net sıfır olma yoluna yol gösteren ve dünyada bir ilk olan Kurumsal Net-Zero Standardını geliştirdi.
Net-Zero Standardı kapsamında emisyon azaltım hedefi belirlemenin bazı gereklilikleri vardır:
- Hızlı ve etkili bir şekilde emisyon azaltmak,
- Kısa ve uzun vadeli hedefler belirlemek,
- Net sıfır olabilmek için önce uzun vadeli hedefleri gerçekleştirmek,
- Değer zinciri dışında yapılan yatırımlarla emisyon azaltmaya devam etmek.
Bu standart sayesinde firmalar bilimsel bir yaklaşımla 2050 net sıfır hedeflerine ortak olmaktadır.
SBTi ile Emisyon Azaltım Yöntemleri
SBTi kılavuzuna göre, emisyon azaltım hedefi belirleyecek olan firmaların uygulayabileceği farklı metodolojiler bulunmaktadır.
Bu yöntemler her ne kadar farklı gibi görünse de uzun vadede aynı emisyon azaltım hedefine ulaşmayı amaçlamaktadır.
- Mutlak Azaltım: Temel yıl belirlenmesi ve belirli bir oranda emisyon azaltım hedefi konulması.
- Sektörel Karbonsazlaşma Yaklaşımı (SDA): Ton başına üretilen ürün çıktısına göre emisyon azaltım hedefi belirlenmesi.
- Ekonomik Yoğunluk: Finansal performansa göre emisyon azaltım hedefi belirlenmesi.
Bu yöntemlere ek olarak, Kapsam 2 ve Kapsam 3 emisyonlarının azaltılması da firmaların hedeflerini gerçekleştirme yolu olarak sayılabilir.
Örneğin, yenilenebilir enerji kullanımı artan bir firma Kapsam 2 emisyonlarını azaltmış olacaktır.
Başka bir örnek, tedarikçi ve müşteri süreçlerindeki verimliliği artıran bir firma Kapsam 3 emisyonlarını azaltmış olacaktır.
SBTi ile İş Dünyasındaki Avantajlar
Bilimsel Tabanlı Hedefler girişimi, kurumsal dönüşüme yol haritası sunarak firmaların birçok avantajdan yararlanmasına katkı sağlamaktadır.
Regülasyonlara Uyum
SBTi, küresel ısınmayı durdurmak için gerekli olan emisyon azaltma hedeflerini desteklerken bilimsel bir yaklaşım benimsemektedir.
Sürdürülebilirlik stratejilerini rasyonel bir şekilde gerçekleştiren firmalar, güncel gelişmeler ışığında yenilenen regülasyonlara kolayca uyum sağlama fırsatı yakalamaktadır.
Bilimsel bir yaklaşım, firmaların geleceğe hazırlanması için gerekli olan adımları atmasına öncülük etmektedir.
Rekabet Avantajı Kazanma
İklim odaklı riskler karşısında geliştirilen stratejiler, kurumsal sürdürülebilirlik hedeflerini gerçekleştirmek için önemlidir.
Sektöründe lider olmak isteyen firmalar, net sıfır hedeflerine Bilimsel Tabanlı Hedefler ile ulaşmaktadırlar.
Firmalarının tüm faaliyetlerini çevresel performans odağında geliştirmek, rekabet avantajı sağlamaktadır.
Marka İtibarı Artırma
Çevresel performans artırımı sayesinde doğaya zarar vermeden üretim yapan firmaları bekleyen birçok fırsat bulunmaktadır.
Gelişen çevre bilinci sonucunda tüketiciler, iklim krizi mücadelesine katılan firmaları tercih etmektedir.
Bilimsel Tabanlı Hedef belirleyen firmalar emisyonlarını azaltırken aynı zamanda markalarının itibarını korumaktadırlar.
İnovasyon Fırsatı Yakalama
İklim krizinin sadece risk değil, fırsat da sunduğunu unutmamak gerekir.
Kurumsal emisyonlar net sıfır çerçevesinde azaltılırken birçok iyileştirme, geliştirme ve inovasyon fırsatı ile karşılaşmak mümkündür.
Emisyon azaltım hedefi belirlemek, tüm kurumsal süreçlerin detaylı bir şekilde gözden geçirilmesi ve yenilenmesine olanak sağlar.